Productiviteitsstijging als wapen in krappe arbeidsmarkt

Productiviteitsstijging als wapen in krappe arbeidsmarkt

In Vlaanderen flirten we al even met full employment, oftewel de grens van 80% tewerkstelling. Dit betekent dat de meeste mensen die willen werken, een baan hebben. Dat klinkt positief, maar brengt ook uitdagingen met zich mee. Bepaalde functies zijn moeilijk in te vullen, wat leidt tot tekorten aan talent in specifieke sectoren. En ook al is de hoeveelheid nieuwe jobs wat aan het afnemen, hier komt volgens experten de eerste jaren zeker geen verandering in.

De verklaring? Het massale uitstromen van de babyboomers uit de arbeidsmarkt. Daarnaast slagen we er voorlopig onvoldoende in om de inactieven meer te gaan activeren. Hoe gaan we in godsnaam dan nog voldoende mensen vinden om al onze jobs op te nemen? Het inzetten van buitenlandse werknemers is maar een gedeeltelijke oplossing. Deze mensen hebben immers ook noden en creëren dus onrechtstreeks nieuwe jobs. Nee, we gaan het toch grotendeels van een stijgende productiviteit moeten hebben. En laat dat nu net een grote uitdaging zijn.

Wordt 2024 nu wel of niet het jaar van de productiviteit?

Productiviteitsstijging als wapen in krappe arbeidsmarkt

Volgens het jaarverslag 2023 van de Nationale Raad voor de Productiviteit daalt de productiviteitsgroei de laatste 5 decennia stelselmatig. Sinds de jaren 2000 halen we gemiddeld slechts 0.8% per jaar. Een van de redenen is de tegenwind die productiviteit krijgt door de klimaatverandering. Deze verandering vereist meer investeringen in klimaattransitie, wat ten koste gaat van productief kapitaal en innovatie. Een andere reden? Probeer anno 2024 maar eens in een toestand van focus en flow te geraken, waarschuwt Herman Konings. De digitale levenswijze, vooral eigen aan Gen Z, leidt tot 40% minder productiviteit. De reden? Kenniswerkers worden gemiddeld maar liefst om de 12 minuten en 24 seconden onderbroken.

Tijd dus om in te zetten op productiviteitsstijging als wapen in onze krappe arbeidsmarkt!

Gemakkelijk gezegd, maar hoe kunnen we onze productiviteit verhogen?

We sommen enkele mogelijkheden op en gaan wat dieper in op een thema dat ons nauw aan het hart ligt: autonomie en bioritme.

  • Automatisering: door gebruik te maken van technologie, AI, robots en machine learning kunnen we meerdere taken tegelijk beheren of zelfs volledig automatiseren, productielijnen, dagelijkse operationele taken of pakweg een klantenservice efficiënter maken. Iedereen gebruikt ondertussen wel AI maar het echt benutten om productiviteitswinst te boeken blijft bij velen nog een uitdaging.
  • Opleiding & ontwikkeling: door te investeren in training kunnen we medewerkers veelzijdiger en productiever maken én werken we aan retentie.
  • Efficiëntere werkorganisatie: we kunnen heel wat doen, rekening houdende met de eigenheid van onze organisatie: invoeren van zelfsturende teams, agile werkmethoden en lean management, aandacht besteden aan autonomie en bioritme, minder vergaderen waar mogelijk, duidelijke objectieven bepalen zodat het werk niet alleen efficiënt, maar ook effectief is, psychologische veiligheid stimuleren (fouten maken mag, vermijden perfectionisme, stimuleren suggesties), feedbackcultuur (met aandacht voor procesverbetering), zo veel mogelijk mobiel werken faciliteren, en ga zo maar door.

Autonomie en bioritme

We pikken er dit thema graag uit, omdat het vaak wat onderbelicht wordt.

Autonomie in het werk heeft een diepgaande invloed op de productiviteit. Wanneer medewerkers de vrijheid hebben om hun werktijden zelf te bepalen, voelen ze zich meer betrokken en gemotiveerd. Dit gevoel van controle vermindert stress en verhoogt de tevredenheid, wat direct leidt tot een hogere productiviteit.

Ons lichaam werkt volgens een natuurlijk ritme, het bioritme, dat bepaalt wanneer we het meest alert en energiek zijn. Voor sommige mensen is dit vroeg in de ochtend, terwijl anderen pas later op de dag op hun best presteren. Door werknemers de flexibiliteit te geven om te werken op tijden die aansluiten bij hun bioritme, kunnen bedrijven de efficiëntie en productiviteit maximaliseren.

Productiviteitsstijging als wapen in krappe arbeidsmarkt

Voordelen van Werken op Basis van Bioritme:

  • Verbeterde concentratie

  • Minder fouten
  • Betere gezondheid door minder stress en verbeterde werk-privébalans

Het invoeren van flexibele werktijden vraagt om vertrouwen en goede communicatie binnen het team. Tools zoals tijdregistratiesystemen en duidelijke afspraken over bereikbaarheid kunnen helpen om deze flexibiliteit te realiseren zonder verlies van productiviteit.

Productiviteit als sleutel tot succes?

“aandachtsmanagement in plaats van timemanagement”

Heel wat mogelijkheden dus om te werken aan de productiviteit van en in onze bedrijven.

Voor je vol goede moed aan de slag gaat, nog even dit. Vergeet zeker niet je medewerkers van in het begin te betrekken. Waar zien zij mogelijkheden tot procesverbetering, welke suggesties hebben zij om hun eigen productiviteit te verhogen. Want één ding is zeker: werken aan productiviteit betekent verandering. En verandering dient gedragen te worden door je team om succesvol te zijn. Voor je medewerkers moet het leiden tot meer focus, minder stress en meer tijd voor werk waar ze echte meerwaarde kunnen bieden. Slaag je er in om hen tot je ambassadeurs van verandering en groei te maken, dan mag je je aan duurzame groei en een competitief voordeel op de lange termijn verwachten.

Els Van Humbeeck Rent an Hr-manager
Els Van Humbeeck

Heel veel succes!

Nog even sparren over dit boeiende thema? Plan gerust een gesprek in of contacteer ons.